Türkiye ve ABD ortasında NATO’nun genişlemesi ve Rusya’ya yaptırımlar üzere bir dizi başlıkta tansiyon gündemdeyken, Joe Biden idaresinin Demokrasi Doruğu’na Türkiye’yi davet etmemesiyle ilgili tartışmalar da sürüyor.
Biden idaresinin en değerli dış siyaset teşebbüslerinden biri olarak görülen ve dün başlayan Demokrasi Zirvesi’nin ikincisine 120’den fazla başkan davet edilirken, Türkiye’nin davetli ülkeler ortasında yer almaması dikkat çekmişti. ABD’nin önde gelen yayın organlarından Foreign Policy mecmuası de Türkiye ve Macaristan’a davet gitmemesiyle ilgili “Biden, kendi demokrasilerini ortadan kaldıran NATO müttefiklerini reddetti” yorumunu yapmıştı.
Yarın sona ermesi beklenen tepeyle ilgili ABD’den dikkat çeken bir açıklama geldi.
DEMOKRASİ VE İNSAN HAKLARI VURGUSU
Voice of America sitesinin haberine nazaran Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Kurulu Stratejik Bağlantı Koordinatörü John Kirby, ABD liderliğindeki Demokrasi Doruğu’na NATO üyeleri Türkiye ve Macaristan’ın neden davet edilmediği sorusuna, “davetli listesiyle ilgili kararların, ülkelerin demokratik kurumları, insan haklarını, hukukun üstünlüğünü ve medya özgürlüğünü destekleme iradesine nazaran alındığı” karşılığını verdi.
“Zirve ABD ve NATO’nun, bilhassa Ukrayna konusunda birlik olunmasını istediği bir periyoda denk geliyor. Sanki bu iki müttefikin davet edilmemesinin bir nedeni var mı ve NATO birliğinin kıymeti göz önünde bulundurulduğunda mümkün yansıları konusunda bir tasa mevcut mu?” sorusunu yanıtlayan Kirby, iki NATO müttefikiyle münasebetleri ilerletme ve güçlendirme konusunda son derece kararlı olduklarını, ortak dert ve menfaatleri ilgilendiren pek çok farklı mevzuda birlikte çalışmaya devam edeceklerini söyledi.
Ancak tıpkı vakitte demokratik kurumları, insan haklarını, hukukun üstünlüğünü ve medya özgürlüğünü desteklemeye kararlı olduklarını vurgulayan Beyaz Saray yetkilisi, “Ülkelerin tepe listesine eklenip eklenmemesine ait kararlar tüm bunlar göz önünde bulundurularak alındı. 2023’te yeni davet edilen ülkeler, tepenin temalarını destekleme konusunda açık bir siyasi irade sergilemektedir” dedi.
Türkiye, 2021’deki birinci Demokrasi Tepesi’ne davetli ülkeler ortasında da yer almamıştı.