TEMA Vakfı’nın, 14 Mayıs 2023 seçimi öncesinde hazırladığı Ekosiyaset Dokümanı’nda, toprak başta olmak üzere; doğal varlıkları, biyolojik çeşitliliği ve iklimi muhafaza hedefiyle uygulanması önerilen etraf siyasetleri özetlendi.
İklim, güç, madencilik, mekânsal siyasetler ve çevresel tesir kıymetlendirme süreçleri kapsamında mevcut durumun incelendiği dokümanda, en önemli meselelere dikkat çekilerek tahlil teklifleri sunuldu. Çalışma hakkında bilgi veren TEMA Vakfı İdare Heyeti Lideri Deniz Ataç, “Hazırladığımız Ekosiyaset Dokümanı ile ülkemizde canlı ömrünün, toprak, su, hava, mera, orman varlıklarının, korunan alanların ve iklimin korunması amaçlanıyor. Tıpkı vakitte tabiata müdahale gerektiren mevzularda muhafazacı, denetleyici, bütüncül yaklaşımlar geliştirilirken, kamusal ve toplumsal faydalar gözetilerek ekolojik siyasetler oluşturulması talep ediliyor.
Üstün kamu faydası prensibini ve bilimsel gerçekleri temel alarak hazırladığımız tekliflerimizi siyasetçilerin benimsemesini ve öncelik vermesini bekliyoruz. Cumhuriyetin 100. yılında hayat ve felaketler ortasında bir seçim olmasın” davetinde bulundu.
“SON 30 YILDA TARIM TOPRAKLARININ BEŞTE BİRİ KAYBOLDU”
Türkiye’de tarım topraklarının, ormanların ve başka doğal alanların süratle kaybedildiğine dikkat çeken Deniz Ataç, “Türkiye’de son 30 yılda mevcut tarım topraklarının yaklaşık beşte biri, son 50 yılda ise meraların neredeyse yarısı kaybedildi. Tarım topraklarının ve meraların hedefi dışında kullanımının önünü açarak besin güvenliğimizi tehdit eden tüm uygulamaların önüne geçilmesi için acil tedbirler alınması gerekiyor. 2021 yılı istatistiklerine nazaran; Türkiye’de karasal ve denizel müdafaa alanlarının ülke yüz ölçümüne oranı sırasıyla yüzde 8,7 ve yüzde 4’tür. Bu oranlarla dünyada korunan alanlar sıralamasında ise 177 ülke ortasında 133’üncü pozisyondayız. Ülkemizde muhafaza alanlarımızı artırmalı, pak güce geçişi planlamalı ve Kanal İstanbul, 3. Havalimanı üzere büyük kentsel projeler ve metalik madenciliğin doğal varlıklarımız üzerinde sebep olduğu tahribatı acil olarak durdurmalıyız” diyerek iklim krizinin her geçen gün şiddetini artırdığını, Türkiye’nin sera gazlarına yol açan aktifliklerin azaltımı ve iklim değişikliğinin tesirlerine ahengi konusunda net bir siyaset belirlemesi gerektiğinin altını çizdi.
EKOSİSTEM ÖNCELİKLİ BİR ANAYASA VURGUSU YAPILDI
Mevcut kanunların doğal varlıkları muhafaza aslı ile yine yapılandırılması gerektiğinin altını çizen Ataç, kanunlar ve yönetmeliklerin, anayasa ile teminat altına alınmadığı sürece ömür ve ekosistem haklarının sürdürülebilirliğini sağlamakta kâfi olmadığını kaydederek, ekosistem öncelikli bir anayasaya gerektiğini vurguladı. Deniz Ataç, ayrıyeten tabiat olayları felakete dönüşmesin diye doğayı tahrip eden uygulama ve yaklaşımların tespit edilerek, bunlara temel oluşturan siyasetlerin ortadan kaldırılması için siyasilere davette bulunduklarını belirtti.