İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) hızlı tarama tekniğiyle tahlil edilen riskli yapı kümesinde olan binaların yıkımına 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nin yıldönümünde, İstanbul’da can kaybı ve yıkım yaşanan tek ilçesi olan Avcılar’da devam edildi.
“D Sınıfı – Yüksek Riskli Yapı” kümesi içerisinde yer alan Avcılar’daki binaların yıkımına Avcılar Belediye Lideri Turan Hançerli ve İBB Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Buğra Gökce de katıldı.
1999’UNCU RİSKLİ BİNA YIKILDI
Avcılar Belediye Lideri Turan Hançerli “Avcılar’da kentsel dönüşüm kapsamında yıkacağımız, 1999’uncu bina. Ve çabucak ardından yıkımlar sürecek. Yıkılan binada 17 daire bulunuyordu. 70 kişi yaşıyordu. 70 kişi riskli bir yapıdan çıktı ve inançlı yerlerde yaşamaya başladı. 1999 binayı düşündüğümüzde bu sayılar 100 bine yaklaşıyor” dedi.
“TABUTLARINDA YAŞIYORLARDI”
İBB Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Buğra Gökce, Avcılar’da 4 yüksek riskli binanın yıkımının gerçekleştirileceklerini belirterek “Bu dört binalarda 250 vatandaşımızın canını kurtardık. Tahminen çok küçük gelebilir. Lakin bu 4 binada yaşayan 250 vatandaşımız şayet geçtiğimiz günlerde bir zelzele olsaydı büyük ihtimal canlı çıkmaları sıkıntı olan konutlarda oturuyor. Tabutlarında yaşamak zorundaydılar” dedi.
6 Şubat sarsıntılarının akabinde talep patlaması yaşanan süratli tarama testleri sonucunda birinci etapta 9-10 bin kişinin yaşadığı 318 binanın durduğu yerde yıkılacak durumda olduğunu belirten Gökce bu binaların 100’ü aşkının yıkıldığını söyledi.
Yapılan süratli tarama testleri sonucu ortaya çıkan aktüel sayıya gören İstanbul’da şu an bin 500 civarında durduğu yerde yıkılacak bina bulunduğunu belirten Gökce “Bu binaların içinde yaşayan vatandaş sayısı az buz değil. 1500 binada yaklaşık 50 bin vatandaşımız yaşıyor. Hasebiyle bu binaları yıkmanın ne manaya geldiğini Kahramanmaraş merkezli sarsıntılarda resmi sayılara nazaran kaybettiğimiz can sayısına yakın canı kurtarmaya çalıştığımızı tabir etmek istiyorum” dedi
“TALEPTE BÜYÜK AZALMA OLDU”
6 Şubat sarsıntılarının akabinde süratli tarama testine İstanbul’da başvuran kişi sayısında çok büyük bir azalma olduğunu da söz eden Gökce “ Artık çift haneli sayılara düştü. 6ı Şubat’tan sonra bir günde 22 bin müracaat aldığımız bir gün de olmuştu. Vatandaşımız artık binasının taratılmasına ait istekten vazgeçmiş görünüyor. Çünkü dönüştürebileceğine ait bir kaynak ve garanti de kalmadı. Kendini ekonomik manada rahat görmüyor. Sarsıntının sıcaklığı geçtikten sonra, ruhsal olarak da daha az hassasiyet gösterir hale geliyoruz” dedi.
“PLANLARA UYULMADI”
Gökce, 17 Ağustos Marmara Depremi’nin akabinde çok sayıda plan, proje yapıldığını lakin bu kararlara uyulmadığını da vurguladı. Eski İBB Lideri Kadir Topbaş devrinde yapılan İstanbul Metropoliten Planı’nda İstanbul’un nüfusunun 10 milyonda kalmasının, kimi fonksiyonlarının etraf vilayetlere dağıtılmasının kararlarının alındığını aktaran Gökce, şöyle devam etti:
– İstanbul o günden bugüne 2 katı büyüdü, nüfusu 16 milyona çıktı. İstanbul’u bu kadar büyütüp, metreküplerce beton döküp çok daha fazla alanı imara açıp çok daha fazla yeni yapı yapmış olmamıza karşın hala bugün zelzele riskini konuşuyoruz. Demek ki yeni yapı yaparak, yeni alanları imara açarak, askeri alanları, yeşil alanları imara bahis edip dezavantajlı vatandaşlarımızın gereksinimi olan toplumsal konutları üretmek yerine bu alanlarda yatırım hedefli üçüncü, beşinci konutları üretip, bu alanları imara açmanın sarsıntı güvenliğini sağlamaya bir yararı yok.
– Bu alanlar birilerinin zenginleşme aracı olarak kullanılacak alanlar da değil. Lakin geçtiğimiz 20 yılı İstanbul’u daha fazla ağırlaştırmak üzere tükettik. Finans Merkezi’ni bile başşehir Ankara’dan İstanbul’a taşıdık. Böyle bir ortamda yeni bir yapının temelini atarak değil, o ihmal ettiğimiz, riskli yapı stokunun tek tek eksiltildiği, dirençli hale getirildiği yapıların yıkıldığı bir gün olarak tarihe geçmesini istedik.
“MALİYET ALTI AYDA İKİ KATINA ÇIKTI”
Gökce bugünkü ekonomik şartlarda konutuna yenilemek isteyenlere sunulan finans dayanağının kıymeti işaret etti. 6 ay evvel konutuna yenilemek için başvuran kişinin katlanacağı maliyetin 2-2.5 katına çıktığına dikkat çeken Gökce, “Bu riskli yapı sonu eritmek manasında devletimizin uzun vadeli düşük faizli kredi finansmanı sağlaması ve meskenini dönüştürene özendirici siyasetler uygulaması gerektiğini düşünüyoruz. Kademeli emlak vergisi bunun bir adedidir. Boş konut stoğunu kullanmak, boş konutunu riskli yapıdan çıkana kiraya verene vergi indirimi yapmak değerli araçlar olabilir” diye konuştu.
