Türkiye, Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki zelzelelerle sarsıldı. Alt ve üstyapıya ziyan veren zelzelelerin akabinde DEÜ SUMER Müdürü Prof. Dr. Okan Fıstıkoğlu, DEÜ SUMER İdare Heyeti Üyesi Prof. Dr. Celalettin Şimşek, DEÜ Bilim ve Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Görkem Akıncı, DEÜ Etraf Mühendisliği Kısmı Prof. Dr. Azize Ayol ile DEÜ Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Mikrobiyolog Doç. Dr. Kerem Canlı, bölgede incelemelerde bulundu.
‘DAĞITIM SİSTEMİNDE ÇOK ÖNEMLİ HASARLAR TESPİT ETTİK’
Sahada yer altı suyuyla ilgili çok önemli bir düşüncenin olmadığını gözlemlediklerini belirten Prof. Dr. Celalettin Şimşek, şunları söyledi:
“TÜBİTAK projesi kapsamında alanda, içme suyu kaynaklarını inceledik. Kaynakların oluştuğu noktadan itibaren arıtma tesisleri ve musluğa gelene kadar olan sistemleri inceledik. Başta Hatay İslahiye ve Nurdağı olmak üzere bölgede bilhassa dağıtım sisteminde çok önemli hasarlar tespit ettik.
Karstik sistemlerin üzerinde bulunan alüvyonel ve terra rosa tipi toprakların sarsıntısından ötürü suya toprağın karışmasıyla bir bulanıklık meydana gelmiş. Büyük cins bulanıklığı kaynaklarının birçoklarında bunu gördük. Debisi yüksek olan kaynaklarda bulanıklık büsbütün kaybolmuş ve su berraklaşmış.
Ancak Malatya’da artçılar çok sık olduğu için bulanıklaşmanın geçmesi vakit alacak. Doğal afetlerden sonra en emniyetli kaynaklardan birisinin yer altı suyu olduğunu gözlemledik. Şayet içme suyu temininde ıstırap yaşanıyorsa, konteyner yahut çadır kentlerde su kasveti yaşanıyorsa, bölgelere yer altı kuyusu açarak, arıtma sistemlerine bağlayarak bu sorun giderilebiliriz. 47 noktada örnekleme yapılıp, tahlilleri yapılıyor.”
‘ÖNÜMÜZDEKİ DÖNEM ÖNEMLİ KURAKLIK PROBLEMLERİ YAŞAYABİLİR’
Bölgenin tıpkı anda hem zelzeleden hem de kuraklıktan etkilendiğini belirten Prof. Dr. Okan Fıstıkoğlu ise “İklim değişikliğinin olumsuz tesirlerini zelzele bölgesinde de hissediyoruz. Son yıllarda bilhassa kış yağışlarında azalma, bahar yağışlarına gerçek bir kayma var. Bu açıdan sarsıntı bölgesine de baktığımızda çok hazırlıksız yakalandığımızı söyleyebiliriz. Zira hem sarsıntı hem kuraklık birebir anda bölgeyi etkiledi. Şayet mevsim normalleri ve üzerinde yağış olursa bu bizim için güzel bir durum. Olağanların altında düşerse su kaynakları açısından yer altı suları ve barajların depolaması açısından ortaya kritik durumlar çıkabilir. Bu yüzden çok şiddetli kuraklığın geçtiği bu bölgeler hem bu yaz hem önümüzdeki dönem önemli kuraklık problemleri yaşayabilir” açıklamalarında bulundu.
‘DETAYLI TAHLİLLERİMİZ SÜRÜYOR’
Prof. Dr. Görkem Akıncı da “Şebeke suyunu kaynaktan şebekeye kadar takip ettik. Kalitesini ve kullanılabilirliğini inceledik. Araştırmalarımızda 55 su örneği alındı. Bu örneklerin bir kısmı içme suyu arıtma tesislerinden bir kısmı şebekeden bir kısmı da kaynak ve kuyulardan alındı. Gördüğümüz kadarıyla içme suyu arıtma tesisleri çıkışları epey yüksek kalitede. Bunları takiben en güvenebilecek kaynakların yer altı suları ve yüzeylenmiş kaynak suları olduğunu gördük. Ayrıntılı tahlillerimiz sürüyor. Lokal otoritelerin önermediği suların tüketilmemesini tavsiye ediyoruz” diye konuştu. (DHA)